TİM Başkanı Gülle: Pandemiye rağmen 2020 ihracatta rekorlar yılı oldu
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Aralık ayı ve 2020 yılı genel ihracat rakamlarını açıkladı. 2020 Aralık ayında Türkiye’nin ihracatı, pandemi koşullarına rağmen geçtiğimiz yılın aynı ayına göre, yüzde 16’lık artışla 17 milyar 844 milyon dolara ulaşarak Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracat rakamı oldu. Aralık ayında 22 sektör ihracatını artırırken, özellikle 8 sektörün en yüksek aylık ihracat rakamlarına ulaşması dikkat çekti. Aralık ayında 1794 firmanın ilk kez ihracata katılmasıyla da rekor kırıldı. 2020 yılı ihracatı ise 169 milyar 514 milyon dolar ile, Yeni Ekonomi Programı 2020 İhracat hedefi olan 165,9 milyar doların üzerinde gerçekleşmesiyle ihracat ailesi önemli bir başarıya imza attı. Geçtiğimiz yıl Hububat, Mobilya, Çimento, Halı, Meyve Sebze Mamulleri ve Yaş Meyve Sebze sektörleri de yıllık bazda rekor kırdı. 2020 yılında toplam Covid-19 ürünü ihracatı da yüzde 233 artışla 1,2 milyar dolar olarak gerçekleşti.17 il tarihlerinin en yüksek ihracat rakamlarına ulaştı.
Yeni normalin ilk yılı olan 2021’de ihracat hedeflerinin 184 milyar dolar olacağını belirten TİM Başkanı İsmail Gülle, “Geçtiğimiz yıl, ihracat ailesi, 226 ülke ve bölgeye ihracat gerçekleştirdi. Rekorlara alışkınız, fakat böylesine zorlu bir atmosferde, rekorlara imza atmak, gerçekten takdiri hak ediyor. Dünya mal ticaretinde bu yıl tarihimizde ilk defa yüzde 1 paya ulaşacağız. Bugün ülkemiz, yılı pozitif büyümeyle kapatıyorsa, bunda en büyük pay sanayicinindir, ihracatçınındır. “Made in Türkiye” markasını, Dünyanın dört bir köşesinde güçlendirmeyi sürdüreceğiz. Artık Türk İhracatçısı neredeyse kendisiyle yarışır hale geldi. Hedefimiz dış ticaret fazlası veren Türkiye ve bunu Allah’ın izniyle başaracağız” dedi.
61 ihracatçı birliği, 27 sektör ile 100 bin ihracatçının tek çatı kuruluşu olan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın katılımıyla Aralık ayı geçici dış ticaret verilerini Ankara’da düzenlenen 2020 Yılı Dış Ticaret Değerlendirme Toplantısı’nda açıkladı. Genel Ticaret Sistemi’ne (GTS) göre Aralık ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16 artışla 17 milyar 844 milyon dolar olmasıyla Cumhuriyet tarihinin en yüksek ihracatına ulaşıldı. Geçtiğimiz yılın tamamında ise ihracat 169 milyar 514 milyon dolar ile Yeni Ekonomi Programı 2020 İhracat hedefi olan 165,9 milyar doların üzerinde gerçekleşti. 6 sektör yıllık bazda rekor kırdı.Bu sektörler 7 milyar 301 milyon dolar ihracatla Hububat, 5 milyar 567 milyon dolarla Mobilya, 3 milyar 760 milyon dolarla Çimento, 2 milyar 731 milyon dolarla Yaş Meyve Sebze, 2 milyar 605 milyon dolarla Halı ve 1 milyar 684 milyon dolarla Meyve Sebze Mamulleri oldu.2020 yılı genelinde ise 25 milyar 549 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Otomotiv sektörü liderliğini korurken; 18 milyar 263 milyon dolara ulaşan Kimyevi Maddeler sektörü ikinci, 17 milyar 143 milyon dolara ulaşan Hazırgiyim sektörü ise üçüncü oldu.
“Dünya mal ticaretinde bu yıl tarihimizde ilk defa yüzde 1 paya ulaşacağız”
2020 Yılı Dış Ticaret Değerlendirme Toplantısı’nda konuşan TİM Başkanı İsmail Gülle, “Her anlamda zorlu bir yılı nihayet geride bıraktık. Ardı ardına zorluklar yaşamamıza rağmen, bugün ulaştığımız ihracat rakamı, ihracat ailesinin değişen koşullara uyum kabiliyetini ve hedeflere ulaşmadaki güçlü iradesini ortaya koymaktadır. Biliyoruz ki, ihracat ülkemizin güvencesidir. Bugün ülkemiz, yılı pozitif büyümeyle kapatıyorsa, bunda en büyük pay sanayicinindir, ihracatçınındır. İhracatın saha neferleri olarak bizler, birçok ilke imza atarak, her koşulda görevlerimizi başarıyla ifa ettik. Dünya mal ticaretinde bu yıl tarihimizde ilk defa yüzde 1 paya ulaşacağız. 2021’de de öncelikli hedefimiz bu payı korumak olacak. 2020 yılının başında, yüksek beklentilerle, tüm dünyanın sesi oldukça gür çıkıyordu. Sonra, bir anda pandemi geldi, sesler bozuldu hatta kesildi, ahenk bozuldu, her şey durdu. Ancak biz durmadık, bozuk seslerin çıkmaya başladığı bir anda adeta bir orkestra gibi bir araya geldik, ahenk ile çalışmaya başladık. Cumhurbaşkanımız liderliğinde, Bakanlarımız, TİM ve İhracatçı Birliklerinin değerli üyeleri, hep beraber büyük bir ekip çalışmasıyla ekonominin çarklarının ahenk içinde dönmesini sağladık. Artık Türk İhracatçısı neredeyse kendisiyle yarışır hale geldi. Ancak bu başarılar, bizi asla rehavete düşürmeyecek. Çünkü yol uzun ve hedef belli: “Hedefimiz dış ticaret fazlası veren Türkiye” ve bunu Allah’ın izniyle başaracağız.”
“43 ülkede 45 sanal ticaret heyeti gerçekleştirdik”
İsmail Gülle, ticaret diplomasisi faaliyetlerine, sanal ortamda aralıksız devam ettiklerini belirterek, “Birliklerimizle beraber, 43 ülkede 45 sanal ticaret heyeti gerçekleştirdik. Sanal Heyetlerimizde toplam 874 Firmamız, 2 bin 196 alıcı firmayla, 7 binin üzerinde B2B görüşme gerçekleştirdi. Ayrıca, 267 firmanın katılımı ile 6 sanal fuar düzenledik. Bu fuarlara 4 binden fazla firma kayıtlı ziyaretçi olurken, yüz binlerce bireysel katılımcı fuarlarımızı ziyaret etti. Kadın ihracatçılara özel olarak gerçekleştirdiğimiz ilk sanal ticaret heyetiyle Güney Amerika’yı hedefledik. Bizler, her koşulda, mazeret üretmeden, dijital ortamda olsun, fiziksel olsun, çalışmaya ve ihraç etmeye devam edeceğiz. “Made in Türkiye” markasını, Dünyanın dört bir köşesinde güçlendirmeyi sürdüreceğiz.” diye konuştu.
2021 ihracat hedefi 184 milyar dolar
Yeni normalin ilk yılı olan 2021’de 184 milyar dolar ihracat hedeflediklerine vurgu yapan Gülle şunları söyledi: “Önce bu hedefi, ardından da 200 milyar dolar eşiğini aşmak için pazar çeşitliliğimizi ve küresel ticaretteki payımızı artırmamız gerekiyor. Bu hususta, Merkez Bankası’nın büyükelçilik açılışları ile ilgili ihracat karşılaştırma analiz sonuçları oldukça önemli. Geçtiğimiz yıl, Büyükelçilik açılışları ilgili ülkeye ihracatı yüzde 27, ihracatçı firma sayısını yüzde 7,7 ve ürün çeşitliliğini yüzde 10 artırdı.Diplomasi ve ticaret diplomasisi faaliyetlerinin geliştirilerek sürdürülmesi, Türkiye markasına 2021 yılında da büyük katkılar sunacaktır.Tüm bunlara ilaveten, 2021 yılında, ABD’deki gelişmeleri de dikkatle izlemeyi sürdüreceğiz. Yeni yönetimin, korumacılıkla ilgili atacağı adımların hem dünyaya, hem de bölgeye ihracatımıza etkilerini takip edeceğiz. 2021’de “Güçlü ihracat için, güçlü finansman” diyerek, İhracatçılarımızı olası dalgalanmalardan koruyacak desteklerin uygulamaya geçirilmesiyle mevcut başarılarımızı daha da ileriye taşımak mümkün olacaktır. Dünyada özel sektöre sağlanan desteklerin 2021’de de devam etmesiyle ticarette finansmanının en kolay sağlandığı yıllardan birini yaşayacağız. İhracatçılarımızın da bu kaynaklara erişimini sağlamalı, süreçlerini kolaylaştırmalıyız. Bu yıl, firmalarımızın dijital dönüşümüne ve sanayide otomasyon altyapısı çalışmalarına hız vermeli ve lojistik imkanlarını çeşitlendirmeliyiz”
“Türkiye sayılı ülkelerden olacak”
Türkiye’nin büyüme performansında ihracatın katkısına da değinen Gülle, “Dünya ekonomisindeki daralma beklentisi, ortalama yüzde 3-4 düzeyindeyken, Türkiye’nin de 2020 yılında yüzde 1-1,5 seviyesinde daralması bekleniyordu. Ancak, ülkemizin küresel ekonomide bu denli daralmanın yaşandığı bir yılı, özellikle üçüncü ve dördüncü çeyrekteki başarılı ihracat ve sanayi üretimi performansı sayesinde büyüyerek kapatacak sayılı ülkelerden olacaktır. Avrupa, lojistik maliyetler nedeniyle daha yakın bölgelerden tedarik yoluna yönelebilir, bu avantajı iyi değerlendirmemiz gerekiyor. Bu durumdan faydalanabilmek için de lojistik altyapı yatırımlarına ağırlık vererek, lojistik süreçlerini en verimli noktaya taşımalıyız. Emtia piyasalarındaki yükseliş ihracatımıza yüzde 2-3 oranında pozitif katkı sağlayacaktır.” dedi.
“Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracatına imza attık”
İsmail Gülle, Aralık ayında ihracatın, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre, yüzde 16’lık artışla 17 milyar 844 milyon dolar olduğunu ve bu rakamla yalnızca aralık ayının değil, Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracatına imza attıklarına dikkat çekti. Gülle, 2020 yılı ihracatının ise 169 milyar 514 milyon dolarla, Yeni Ekonomi Programı 2020 İhracat hedefi olan 165,9 milyar doların üzerinde gerçekleştiğine vurgu yaptı. Gülle, “Koşullar ne olursa olsun, “İhracatla yükselen Türkiye” için, mücadeleye devam edeceğiz.” diye konuştu.
“İlk kez ihracat yapan firma sayısında da rekor kırıldı”
Aralık ayında, ilk kez ihracat yapan firmaların sayısında da bir rekor kırıldığını ifade eden Gülle, “Tam 1794 firmamız, Aralıkta “İhracata Merhaba” dedi. İhracata yeni başlayan bu 1.794 firmamız Aralık ayında 89 milyon 289 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Genel tabloya bakıldığında ise, Aralık ayı içerisinde Toplam 42.772 firmamız ihracat gerçekleştirdi. 2020 yılının tümünde ise ihracat ailesine katılan 18.123 firmamız 3,57 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi. 2021’de de ihracat ailesi hızla büyümeye devam edecek.” şeklinde konuştu.
“6 sektörümüz yıllık bazda rekor kırdı”
Aralık ayı ve 2020 yılı genelinde sektörlerin performansları ile ilgili Gülle şunları söyledi: “Önceki yılın aynı ayına göre 22 sektörümüzün ihracatını artırdığını görüyoruz. Bu sektörlerimizin 8 tanesi ise en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdi. İlk kez bu kadar farklı sektörümüzün ihracatta rekor kırdığını görüyoruz. Bu sektörlerimiz; 1 milyar 222 milyon dolarla Elektrik-Elektronik, 835 milyon dolarla Makine ve Aksamları, 770 milyon dolarla Hububat, 574 milyon dolarla Mobilya, 489 milyon dolarla İklimlendirme Sanayii, 406 milyon dolarla Yaş Meyve, 290 milyon dolarla Halı ve 256 milyon dolarla Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller oldu. Sektörlerimizin yıllık ihracat rakamlarına baktığımızda ise, 6 sektörümüzün yıllık bazda rekor kırdığını görüyoruz. Bu sektörlerimiz, 7 milyar 301 milyon dolar ihracatla Hububat, 5 milyar 567 milyon dolarla Mobilya, 3 milyar 760 milyon dolarla Çimento, 2 milyar 731 milyon dolarla Yaş Meyve Sebze, 2 milyar 605 milyon dolarla Halı ve 1 milyar 684 milyon dolarla Meyve Sebze Mamulleri oldu. Rekorlara alışkınız, fakat böylesine zorlu bir atmosferde, rekorlara imza atmak, gerçekten takdiri hak ediyor, ihracat ailemizin her bir neferiyle gurur duyuyoruz”
Gülle şöyle devam etti:
“Sektörel anlamda, Aralık ayında; 2 milyar 799 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Otomotiv sektörümüz liderliğini korurken; 1 milyar 800 milyon dolara ulaşan Kimyevi Maddeler sektörümüz ikinci, 1 milyar 662 milyon dolara ulaşan Hazırgiyim sektörümüz ise üçüncü, 1 milyar 383 milyon dolara ulaşan çelik sektörümüz dördüncü, 1 milyar 222 milyon dolara ulaşan elektrik-elektronik sektörümüz beşinci, 835 milyon dolara ulaşan makine sektörümüz altıncı, 820 milyon dolara ulaşan demir ve demir dışı metaller sektörümüz yedinci, 770 milyon dolarlık ihracatla hububat sektörümüz sekizinci, 769 milyon dolara ulaşan ihracatla tekstil sektörümüz dokuzuncu, ve 574 milyon dolara ulaşan ihracatla mobilya sektörümüz onuncu oldu. Aralık ayının en güçlü performansına imza atan sektörler; Yüzde 69 artışla 188 milyon dolara ulaşan Gemi ve Yat; yüzde 30 artışla 480 milyon dolara ulaşan Madencilik; yüzde 29 artışla 770 milyon dolara ulaşan Tekstil sektörleri oldu.”
Otomotiv sektöründen 25 milyar 549 milyon dolarlık ihracat
Toplam 23 sektörün 1 milyar dolarlık ihracat rakamını aşma başarısını gösterdiğine dikkat çeken Gülle, “Sektörlerimizin yıllık performansına baktığımızda ise; 25 milyar 549 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Otomotiv sektörümüz liderliğini korurken; 18 milyar 263 milyon dolara ulaşan Kimyevi Maddeler sektörümüz ikinci, 17 milyar 143 milyon dolara ulaşan Hazırgiyim sektörümüz ise üçüncü, 12 milyar 675 milyon dolarla çelik sektörümüz dördüncü, 11 milyar 55 milyon dolarlık ihracatla elektrik-elekronik sektörümüz beşinci, 8 milyar 256 milyon dolarla demir ve demir dışı metaller sektörümüz altıncı, 7 milyar 543 milyon dolarla makine ve aksamları sektörümüz yedinci, 7 milyar 301 milyon dolarla hububat sektörümüz sekizinci, 7 milyar 287 milyon dolarla tekstil sektörümüz dokuzuncu ve 5 milyar 567 milyon dolarlık ihracatla mobilya sektörümüz onuncu oldu.” diye konuştu.
İhracatta hangi sektörler öne çıktı
Aralık ayında sektörlerimizdeki çarpıcı artışlar ise; Çelik sektörümüz; Belçika’ya ihracatını yüzde 269 artışla 57 milyon dolara, ABD’ye ihracatını ise yüzde 162 artışla 76 milyon dolara çıkardı. Kimyevi Maddeler sektörümüz Aralık ayında, Hollanda’ya ihracatını yüzde 121 artışla 76 milyon dolara, Belçika’ya ihracatını ise yüzde 109 artırarak 59 milyon dolara yükseltti. Elektrik-Elektronik sektörü ihracatımız, İtalya’ya yüzde 102 artışla 57 milyon dolara, Almanya’ya yüzde 49 artışla 120 milyon dolara çıkardı. 2020 yılı genelinde ise;
Gemi ve Yat sektörümüz; Rusya’ya ihracatını 11 katına çıkararak 140 milyon dolara, Marşal Adalarına ihracatını ise 3 katına çıkararak 238 milyon dolara, Çelik sektörümüz ise Hong Kong’a ihracatını yüzde 169 artırarak 273 milyon dolara, Peru’ya ihracatını ise yüzde 92 artırarak 129 milyon dolara, 2020’de, Hububat sektörü ihracatımız Venezuela’ya yüzde 86 artışla 195 milyon dolara, Cibuti’ye yüzde 80 artışla 214 milyon dolara çıkardı.
2020 yılında 226 ülke ve bölgeye ihracat
Aralık ayında ihracatçılarımız, ülkemizin bayrağını 209 ülke ve bölgede dalgalandırmayı başardı. Yılın tümünde ise, ihracat ailesi, 226 ülke ve bölgeye ihracat gerçekleştirdi. 2020 yılında ilk 10 ülkenin ihracattaki payı yüzde 48,9 oldu. İlk 20 ülkede bu pay yüzde 66,2 olarak gerçekleşti. Aralık ayında ihracatçılarımızın en çok ihracat gerçekleştirdiği ilk 10 ülke; Aralık ayında en çok ihracat gerçekleştirdiğimiz 10 ülke; 1 milyar 572 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 111 milyon dolarla Birleşik Krallık, 1 milyar 84 milyon dolarla ABD, 976 milyon dolarla Irak, 849 milyon dolarla İtalya, 810 milyon dolarla Fransa, 643 milyon dolarla İspanya, 511 milyon dolarla Hollanda, 504 milyon dolarla İsrail, 472 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri oldu. Aralık ayında en çok ihracat gerçekleştirilen 20 ülkenin 18’ine ihracatımız arttı.
39 ülkeye ihracatımız 1 milyar doları aştı
2020 yılında ilk 10 ülke ise; 15 milyar 977 milyon dolarla Almanya, 11 milyar 242 milyon dolarla Birleşik Krallık, 10 milyar 186 milyon dolarla ABD, 9 milyar 136 milyon dolarla Irak, 8 milyar 78 milyon dolarla İtalya, 7 milyar 194 milyon dolarla Fransa,6 milyar 688 milyon dolarla İspanya, 5 milyar 191 milyon dolarla Hollanda, 4 milyar 703 milyon dolarla İsrail ve 4 milyar 495 milyon dolarla Rusya oldu. 2020 yılının tamamında ise en çok ihracat gerçekleştirdiğimiz 20 ülkeden 7’sine ihracatımız arttı. 39 ülkeye olan ihracatımız 1 milyar doları aştı.
AB’ye 70 milyar dolarlık ihracat
Aralık ayında, ülke gruplarına göre ihracatta ise, en büyük pazarımız olan Avrupa Birliği’ne (AB-27) ihracatımız yüzde 21,5 artışla, 7,2 milyar dolarlık bir hacme ulaşarak yüzde 40 pay aldı. Aralık ayında 19 AB ülkesine ihracatımız arttı. AB haricindeki diğer Avrupa ülkeleri toplamında Avrupa kıtasının, Aralık ayı ihracatımızdaki payı ise yüzde 54,5 oldu.2020 yılının tamamında ise; Avrupa Birliği’ne (AB-27) ihracatımız 70 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2020 yılında 8 AB ülkesine ihracatımız artış gösterdi. AB’nin ihracatımızdaki payı yüzde 41,3 olurken, Avrupa kıtasının ihracatımızdaki payı ise yüzde 55,7 oldu. 2020 yılında, diğer ülke gruplarında ise, Yakın ve Orta Doğu ülkelerine 31,3 milyar dolar; Afrika kıtasının tamamına 15,2 milyar dolar; Uzak Doğu ülkelerine 12,8 milyar dolar; Kuzey Amerika’ya ise 11,2 milyar dolar ihracat gerçekleştirildi.
Aralık ayında 57 ilin ihracatı arttı
Aralık ayında 57 ilin ihracatı attı. En çok ihracat gerçekleştiren ilk 10 ilimiz sırasıyla; 6 milyar 609 milyon dolarla İstanbul, 1 milyar 420 milyon dolarla Kocaeli, 1 milyar 314 milyon dolarla Bursa, 938 milyon dolarla İzmir, 886 milyon dolarla Gaziantep, 796 Milyon dolarla Ankara, 573 Milyon dolarla Sakarya, 478 Milyon dolarla Manisa, 331 Milyon dolarla Denizli ve 270 Milyon dolarla Hatay oldu.
Kastamonu ve Şırnak ihracatı dikkat çekti
En dikkat çekici artışlar ise; yüzde 254 artışla 36 milyon dolara ulaşan Kastamonu; yüzde 128 artışla 129 milyon dolar ihracat yapan Yalova; yüzde 83 artışla 29 milyon dolarlık ihracata imza atan Burdur’da oldu. Kastamonu’da Madencilik sektörü ihracatını 57 katına çıkararak 14,4 milyon dolar oldu. Kayseri’de Hazırgiyim sektörü ihracatını 18 katına çıkararak 13,4 milyon dolara, Şırnak’ta Yaş Meyve Sebze sektörü ihracatını yüzde 300 artırarak 26,1 milyon dolara yükseltti.
17 ilimiz tarihlerinin en yüksek ihracat rakamlarına ulaştı
2020 yılının tamamında ise; en çok ihracat gerçekleştiren ilk 10 ilimiz sırasıyla; 66 milyar 677 milyon dolarla İstanbul, 12 milyar 881 milyon dolarla Bursa, 12 milyar 271 milyon dolarla Kocaeli, 9 milyar 535 milyon dolarla İzmir, 7 milyar 932 milyon dolarla Gaziantep, 7 milyar 766 milyon dolarla Ankara, 4 milyar 460 milyon dolarla Sakarya, 4 milyar 180 milyon dolarla Manisa, 3 milyar 191 milyon dolarla Denizli ve 2 milyar 434 milyon dolarla Hatay oldu. 17 ilimiz tarihlerinin en yüksek ihracat rakamlarına ulaştı. 16 ilimiz ise 1 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştirme başarısını gösterdi. En dikkat çekici artışlar ise; yüzde 211 artışla 300 milyon dolara ulaşan Kastamonu; yüzde 60 artışla 106 milyon dolarlık ihracata imza atan Adıyaman; yüzde 37 artışla 634 milyon dolar ihracat yapan Şırnak’ta oldu. 2020 yılında, Mardin’de Makine sektörümüz ihracatını yüzde 536 artırarak 135 milyon dolara, Şırnak’ta Yaş Meyve Sebze sektörümüz ihracatını yüzde 174 artırarak 151 milyon dolara, Ankara’da Hazırgiyim sektörümüz ihracatını yüzde 146 arttırarak 159 milyon dolara çıkardı.
Covid-19 ürünleri ihracatı hız kesmedi
Covid-19 ürünleri ihracatı, Aralık ayında da hız kesmedi. Aralıkta, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre; maske ve önlük yüzde 610 artışla 44,3 milyon dolara, solunum cihazları yüzde 395 artışla 3,4 milyon dolara, tanı kitleri yüzde 162 artışla 13,3 milyon dolara, dezenfektan ihracatı ise yüzde 78 artışla 32,9 milyon dolara çıktı. Aralık ayında, toplam Covid-19 ürünü ihracatı yüzde 208 artışla 94 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2020 yılının tamamında; 2019 yılına göre; solunum cihazları yüzde 1093 artışla 103,4 milyon dolara, maske ve önlük yüzde 508 artışla 442,8 milyon dolara, tanı kitleri yüzde 169 artışla 117,8 milyon dolara, dezenfektan ihracatı ise yüzde 126 artışla 521,5 milyon dolara yükseldi. 2020’de, toplam Covid-19 ürünü ihracatı yüzde 233 artışla 1,2 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Miktar bazında da artış devam etti
Miktar bazında ihracatımız ise; Aralık ayında, geçen yılın aynı ayına göre, yüzde 34,6 artarak 16,4 milyon ton olarak gerçekleşti. 2020 yılında ise, geçen yıla göre, yüzde 6,1 artarak, 155 milyon tona yükseldi.
Parite etkisi pozitif yansıdı
Son dönemde Euro Dolar paritesindeki artış, ihracata pozitif yansıdı. Aralık ayında paritedeki artışın pozitif etkisinin 689 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yılın tümünde ise paritedeki yükselişin pozitif etkisi 1,64 milyar dolar oldu.
21 bin 613 firma ihracat işlemlerinde TL’yi tercih etti
Aralık ayında Türk lirası ile açılan beyannamelere göre, 177 ülkeye toplam 5 milyar 592 milyon TL tutarında Türk Lirası ile ihracat gerçekleştirildi. 7 bin 391 firmamız ihracat işlemlerinde Türk Lirasını tercih etti. 2020 yılının tümünde ise; 205 ülkeye toplam 53 milyar 971 milyon TL tutarında Türk Lirası ile ihracat gerçekleştirildi. 21 bin 613 firmamız ihracat işlemlerinde Türk Lirasını tercih etti.
TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, “Bugün olduğu gibi gelecekte de gerek Türkiye ve Kazakistan arasındaki ikili ilişkilerde gerekse bağımsız Türk devletleri arasındaki çok taraflı ilişkilerde kardeşlik, işbirliği ve dayanışma irademizi her zeminde ortaya koymaya devam edeceğiz.” dedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, “Bugün olduğu gibi gelecekte de gerek Türkiye ve Kazakistan arasındaki ikili ilişkilerde gerekse bağımsız Türk devletleri arasındaki çok taraflı ilişkilerde kardeşlik, işbirliği ve dayanışma irademizi her zeminde ortaya koymaya devam edeceğiz.” dedi.
Mamak Belediyesince yaptırılan Türkiye-Kazakistan Dostluk Parkı’nın açılışında konuşan Şentop, Türkiye ve Kazakistan arasında dostluğun pekiştirilmesi için atılan her adımın mutluluk verdiğini söyledi.
Kazakistan’ın bağımsızlığından beri ilerleyen ilişkilere kardeşlik bilinci ve duygusunun yol gösterdiğini belirten Şentop, “Soydaş ve kardeş bir devlet olarak Kazakistan’ın sevincini kendi sevincimiz bildik, Kazakistan’ın kederini kendi kederimiz gibi gördük ve hissettik. Dostluk ve kardeşlik ilişkilerimiz, gerçek bir bağ olduğunu kara günlerde de ispatlamıştır. Türkiye olarak yaşadığımız deprem felaketinde bize yürekten gelen, dost elini uzatan Kazakistan’ın gösterdiği dayanışma ve destek bizim için çok kıymetlidir.” diye konuştu.
Türk Devletleri Teşkilatında (TDT) somutlaştığı gibi hükümetler arasındaki ilişkilerin çok derin ve boyutlu olduğunu dile getiren Şentop, iki ülke arasında 10 yılı aşkın süredir yüksek düzeyli, stratejik işbirliği olduğu vurguladı.
İki ülke cumhurbaşkanının, devletleri ortak amaç ve istikamette beraberce ilerletmek için iradelerini her zaman açıkça ifade ettiğini anlatan Şentop, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Enerji ve savunma gibi alanlarda yaptığımız işbirliği, ülkelerimizin tam bağımsız duruşuna güç katmaktadır. Bu güzel parkı ziyaret eden insanlar, halkımız, Kazakistan’a ve Kazakistan halkına duyduğu kardeşlik hislerini yakından tekrar yaşayacaktır. Ankara’nın kalbinde Kazakistan’a adanmış diğer abidelerde olduğu gibi bu parkta Kazakistan’ın yüreğimiz de tuttuğu yerin nişanesi olacak, dostluğumuzu somut olarak sergileyecektir. Bugün olduğu gibi gelecekte de gerek Türkiye ve Kazakistan arasındaki ikili ilişkilerde gerekse bağımsız Türk devletleri arasındaki çok taraflı ilişkilerde kardeşlik, işbirliği ve dayanışma irademizi her zeminde ortaya koymaya devam edeceğiz.”
Programa, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Jülide Sarıeroğlu, AK Parti Ankara Milletvekili Yıldırım Tuğrul Türkeş, Mamak Belediye Başkanı Murat Köse, iki ülkenin diplomatik temsilcileri ve çok sayıda davetli katıldı.
сәуірде Анкарадағы Мамак муниципалитетінде Қазақстан-Түркия достық паркінің салтанатты ашылуы өтті. Аталған іс-шараға Түркі мемлекеттері Парламенттік Ассамблеясының ХІІ пленарлық отырысына қатысу үшін Түркияға жұмыс сапарымен келген Қазақстан Республикасының Парламент Мәжілісінің төрағасы Ерлан Қошанов пен Түркия Республикасы Ұлы Ұлттық Мәжілісінің төрағасы Мұстафа Шентоп, Мамақ муниципалитетінің төрағасы Мурат Көсе, Қазақстан Республикасының Түркиядағы Елшісі Еркебұлан Сәпиев, Түркия Республикасы Сыртқы істер министрінің орынбасары Мехмет Кемал Бозай, зиялы қауым және диаспора өкілдері, қала тұрғындары және бұқаралық ақпарат құралдары қатысты. Мәжіліс спикерлері парктің ашылу салтанатында сөйлеген сөздерінде осындай игі істер – түбі бір, мәдениеті мен тарихы ортақ тамырлас екі елдің достығы мен ынтымағын одан әрі нығайта түсетінін атап өтті. Саябақ Анкараның көне тарихи орталығы – Мамак ауданында орналасқан. Ауданы 14 мың шаршы метр. Онда отбасылық демалыс, жүгіру және дене шынықтырумен айналысу үшін барлық жағдай жасалған. Саябақта Күлтегін, Білге Қаған, Тоныкөк жазба ескерткіштері орнатылған. Сондай-ақ қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбайұлы мен дана философ Әл-Фарабидің мүсіндері бар.
Kazakistan’da 19 Mart’ta gerçekleştirilen parlamento seçimlerinden dolayı tebriklerini ileten Meclis Başkanı Şentop, “Yeni Meclisin, kardeş Kazak halkının esenliği ve refahı için faydalı çalışmalar yapacağından eminim. Yeni dönemin hayırlı olmasını diliyorum” dedi.
Meclis Başkanı Şentop, 6 Şubat depremlerinden dolayı Kazakistan’ın desteği için de teşekkür ettiği konuşmasında, “Böylesi acıların yaşandığı bir dönemde kardeşlerimizin yanımızda olduğunu bilmek bizler için en büyük teselli kaynağı oldu” diye konuştu.
İkili ilişkiler ve bölgesel sorunların da ele alındığı görüşmede Şentop, Kazakistan’ın istikrarının hem bölgesi hem bütün Türk dünyası için büyük önem taşıdığını vurguladı. Kazakistan’ın, Türk Devletleri Teşkilatı’nın (TDT) kurumsallaşmasında öncü rolü olduğunu belirten Şentop, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin gözlemci üyelik statüsü almasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Şentop, “Bu kararın ardından, KKTC’nin TÜRKPA’da bulunmaması büyük bir eksiklik olurdu. Bu toplantı vesileyle, KKTC Cumhuriyet Meclisinin TÜRKPA’ya gözlemci üyeliği de inşallah tamamlanmış olur ve liderlerimizin Türk dünyası için attığı güçlü adımlara biz de ayak uydurmuş oluruz. Kuzey Kıbrıslı Türk kardeşlerimizin on yıllardır uğradığı insanlık dışı ambargo ve izolasyona Türk dünyasının razı olmadığını bundan böyle somut eylemlerimizle de göstermemiz gerektiği kanaatindeyim” dedi.
Meclis Başkanı Şentop ayrıca, parlamentolar arasında imzalanan “İşbirliği Protokolü”nün de iki ülke arasındaki temasları daha da artıracağına olan inancını dile getirdi. “Bu Protokol, iki Parlamento arasındaki dostluk ve kardeşliği güçlendirme konusunda duyduğumuz arzunun ve ortak iradenin bir göstergesidir” değerlendirmesinde bulundu.
Kazakistan Meclis Başkanı Yerlan Koşanov da konuşmasında, Türkiye’de meydana gelen deprem felaketinden dolayı üzüntülerini dile getirdi. Koşanov, ilk yurtdışı ziyaretini Türkiye’ye yaptığını vurgulayarak, bunun sembolik olarak önemine işaret etti. Kazakistan Meclis Başkanı Koşanov, Türkiye’nin izlediği dış politikayı yakından takip ettiklerini ifade eden Koşanov, özellikle Ukrayna Rusya savaşı konusunda arabulucu rolüne dikkat çekti. Koşanov, parlamentolar arasında imzalanan protokolün de iki ülke ilişkilerinin temposunu daha da yükselteceğine olan inancını dile getirerek, “Protokol, parlamentolarımız arası ilişkilere ivme kazandıracaktır” dedi.
Görüşme sonrasında iki Meclis Başkanı, Kazakistan Parlamentosu ve TBMM arasında İş Birliği Protokolü’nü imzaladı.
Meclis Başkanı Şentop, Kazakistan Meclis Başkanı Koşanov ile birlikte Mamak’ta açılışı gerçekleştirilecek olan Türkiye-Kazakistan Dostluk Parkı’na kendi kullandığı TOGG araç ile geçti.
Кеше Мәжіліс төрағасы Ерлан Қошанов бастаған депутаттар тобы Анкараға, Түркі мемлекеттері Парламенттік Ассамблеясының ХІІ пленарлық отырысына қатысу үшін арнайы келді. Ұшақтан түсе сала ресми шаралар басталып кетті. Түркия Республикасы Ұлы Ұлттық Жиналысының ғимаратында екі елдің заң шығарушы органдарының басшылары – Ерлан Қошанов және Мұстафа Шентоп бастаған делегация түбір халықтардың өзара достық, экономикалық және стратегиялық байланыстарды тереңдету жайын сөз етті. Жиын соңында екіжақты ынтымақтастық туралы хаттамаға қол қойды. Кеше Анкараның тарихы терең аудандарының бірі – Мамак муниципалитетінде Қазақстан-Түркия достық саябағы ашылды. Шараның ресми ашылуында Мәжіліс төрағасы бауырлас екі тамыры терең тарихына, дипломатиялық байланысына, екі ел басшыларының берік ұстанымдарына ерекше тоқталды. Биыл Түркия Республикасының құрылғанына – 100 жыл! Осы ғасырлық саяси жеңіс қарсаңында ашылған саябақтан түбі бір бабаларымыз Күлтегін, Білге Қаған, Тоныкөктің тасқа жазып, тарихқа қаттаған рухты сөздері орын алыпты. Сонымен бірге, ұлы данышпан Әбу Насыр әл-Фараби мен һакім Абайға саябақ аумағында арнайы бюст орнатылған. 700 мың халқы бар Мамак ауданы тұрғындарының серуеніне арналған ғажайып саябақта сейілдеген жандар Қазақ-Түрік бауырластығын ешқашан ұмытпайтыны даусыз. Бүгін Ұлы Ұлттық Жиналысы ғимаратында Түркі мемлекеттері Парламенттік Ассамблеясының Кеңесі отырысы мен Түркі мемлекеттері Парламенттік Ассамблеясының ХІІ пленарлық жиына өтеді. Сол отырысқа қатысатын боламыз.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) tarafından Anadolu Ajansının global iletişim ortaklığında düzenlenen “Kültürel Kodlar ve Kadın” temalı 5. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi’nin gala yemeğine katılarak bir konuşma yaptı.
Bahariye Mevlevihanesi’nde düzenlenen programda konuşan Emine Erdoğan, tüm katılımcıları selamlayarak, yurt dışından gelen yabancı konuklara da “Hoş geldiniz” dedi.
Zirve vesilesiyle bir araya gelmekten duyduğu memnuniyeti dile getiren Emine Erdoğan, KADEM’in farklı temalarla her yıl düzenlediği zirvelerin, kadınlara dair evrensel meseleleri mercek altına aldığını, kördüğüm hâline gelmiş sorunların çözümlerine işaret ettiğini söyledi.
KADEM’in bugüne kadar yaptığı çalışmalarla, büyük bir ihtiyacı karşıladığına değinen Emine Erdoğan, derneğin kadın çalışmaları alanındaki tek sesliliğe, kendi medeniyet ve inanç dünyalarından yaklaşımlarla güçlü bir cevap verdiğini, kadınların, ailenin, toplumun yanında durduğunu dile getirdi. Tüm KADEM ailesine teşekkür eden Emine Erdoğan, derneğin başarılı çalışmalarının devamını diledi.
“KADINI HAKİKATİNDEN KOPARARAK YENİDEN ŞEKİLLENDİRMEYE ÇALIŞAN BİR GÜNDEMİN İÇİNDEYİZ”
Kadınların tarih boyunca hep tartışma konusu olduğunu vurgulayan Emine Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Dünya, her dönemde kadınlara dair yeni kodlar, yeni söylemler ve yeni roller üretmiştir. Buna rağmen kadınla erkeğin birbirini tamamladığı, fıtratın adalet terazisi olduğu bir dünya hâlâ kurulamadı. Maalesef, kadını hakikatinden kopararak yeniden şekillendirmeye çalışan bir gündemin içindeyiz. Kadınlar, sınırları her gün genişleyen popüler kültürün tahakkümü altında büyük mağduriyetler yaşıyorlar. Çünkü kadınlara vadedilen tüm hak, özgürlük ve başarıların ön koşulu öz kimliklerinden vazgeçmeleri. Kadınlar ötekileştirilmemek, sosyal hayattan dışlanmamak ya da işini kaybetmemek için bu koşulu kabul etmek zorunda kalıyorlar. O nedenle küreselleşmenin ve popüler kültürün, gözlerimizin önünde inşa ettiği yeni kodları, kılı kırk yararak irdelemeliyiz. Mesela, iş, teknoloji ve sanat dünyasına ait kültür kodlarının, kadınlarla ilgili neler söylediğine kulak kabartmalıyız.”
Modern dünyanın aileye yönelik tasarımının deşifre edilmesi gerektiğini belirten Emine Erdoğan, son zamanlarda öne çıkarılan rol modellere bakıldığında kadının bir özne olarak ailenin dışında, konumlandırıldığının görüldüğünü vurguladı.
Kadının emeği ev içinde kaldıysa, emeğinin de kendinin de görünmediğini dile getiren Emine Erdoğan, şunları söyledi: “İş yerlerinde kadın başarılı sayılırken, evdeki kadın hakir görülen bir konumda kalıyor. Evi ve işi arasında savrulan kadınların, ‘eşitlik’ adı altında sarf ettikleri insanüstü efor ve yaşadıkları çelişkiler göz ardı ediliyor. Benzer olarak annelik, kadının kendini gerçekleştirmesinin önündeki bir bariyer olarak sunuluyor. Evdeki kadının nesil yetiştiren, aile hayatını organize eden, her dakikası üretim ve sorumluluk dolu yaşamına tepeden bakılıyor. İşte tüm bunlar kadınları dar kalıplara mahkûm etmektir. Hayatın zenginliklerini, terazisini ve sunduğu seçenekleri yok etmektir.”
“KADINLARIMIZIN MEDENİYETİMİZ İÇİNDEKİ GÜÇLÜ VARLIĞINI HATIRLATMAMIZ GEREKİYOR”
Gerçek eşitlik ve özgürlüğün, kadınların fıtri hasletlerini korumalarına imkân sağlayacak ekosistemi oluşturmakla başladığını ifade eden Emine Erdoğan, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Kadınların hayatın tüm alanlarında, kendi tabiatlarıyla var olmalarını sağladığımızda adalet ve denge ekseninde bir dünya zaten oluşacaktır. Hükûmetimiz bu anlayışla kadınların çalışma, sosyal ve eğitim hayatlarına yönelik reform niteliğinde iyileştirmeler yaptı. Kamusal yasakların kaldırılması da kadın meselelerinin en başta bir insan hakları mücadelesi ölçeğinde ele alınmasıyla başarıldı. Bu tecrübe, insanlık adına büyük bir kazanım olduğu gibi, evrensel bir referans noktasıdır. O nedenle bu başarılar sadece bizim gündemimiz olmamalı. El birliğiyle kadınlar adına kazandığımız hakları ve kadını örseleyen sistemlere karşı dik duruşumuzu tüm dünyaya anlatabilmemiz lazım. Zira bugün özgürlüğü sadece kendi değerleriyle tanımlayan dünyanın en medeni sayılan ülkelerinde bile kadınlar, ideolojik kıyımların kurbanı olabiliyorlar. Kamusal yasaklarla, mahalle baskısıyla, yaşamları görünmez prangalar içinde geçiyor.”
Emine Erdoğan, “Şu bir gerçek ki ana akım söylemler artık geçerliliğini yitirmiştir. Çözüm ise kadınların, hakikatlerinden koparılmadan var olabilecekleri reçeteler üretebilmektir. Dinimizin, kadın ve erkek arasında gözettiği, hassas dengeyi unutmayalım. Bizim inancımızda kadın ve erkek bir bütünün iki yarısıdır. Farklı fıtratlar ve farklı kabiliyetlerle hayatta yer alır, iş birliği içinde var olurlar. Dinimiz, kadınların ve erkeklerin, insan onuruna yaraşır hayatlar yaşamasının yollarını net bir şekilde ortaya koyuyor. Bu noktada bizim ödevimiz, bu prensipleri hayata aktarmaktır” dedi.
Dünyanın önemli bir dönemeçten geçtiğini vurgulayan Emine Erdoğan, ailenin DNA’sını bozmaya, kadını aileden koparmaya çalışanların çocuklar üzerinden çok çirkin hesaplar yaptığını dile getirdi.
Kadın hakları her konuşulduğunda cinsiyet kavramını belirsizleştiren küresel hareketin ortaya atıldığına dikkati çeken Emine Erdoğan, konuşmasını şöyle tamamladı: “Bizler büyük bir dayanışma içinde, bu dayatmaları bertaraf edecek güçlü formüller üretmek zorundayız. En başta da kadınlarımızın kendi medeniyetimiz içindeki güçlü varlığını onlara hatırlatmamız gerekiyor. Cesareti, azmi, rikkati ve vakarıyla temayüz eden Anadolu kadını, zamanlar üstü bir rol modeldir. Topraklarımızdan geçen seyyahların tarihe bıraktığı kayıtlar, Anadolu kadınının yüzyıllar öncesinde dahi sergilediği liderliğin delilleridir. Hanım sultanların vakıf eserleri, medeniyetimizde kadınların topluma yön veren figürler olduğunu anlatır. Şifahaneler, imaretler, aşevleri, camiler ve külliyeler ile donattıkları şehirler kadının dönüştürücü gücünü gösterir. Anadolu medeniyetinde ve İslam medeniyetinde çok güçlü bir kadın tarihi var. Bu tarihin güncel söylemlerle gün yüzüne çıkarılmaması, gerçekten çok düşündürücü. Tarihimize ve medeniyetimize, mührünü vurmuş kadınların örnekliğini geleceğe aktaracak projelerin hayati olduğuna inanıyorum.”
Programa; Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Saliha Okur Gümrükçüoğlu, Başkan Yardımcısı Sümeyye Erdoğan Bayraktar, Azerbaycan Aile, Kadın ve Çocuk Sorunları Devlet Komitesi Başkanı Bahar Muradova, Tanzanya Toplumsal Gelişim, Toplumsal Cinsiyet, Kadın ve Özel Gruplar Bakanı Onesphoro Gwajima, Libya Sosyal İşler Bakanı Wafaa Abu Bakhr Mohamed Al Kilani’nin yanı sıra sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, akademisyenler ve KADEM temsilcileri katıldı.
Size daha iyi hizmet sunabilmek amacıyla çerezleri kullanıyoruz. Çerezler Hakkında Aydınlatma Metni için tıklayınız. www.kimlerburada.com Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, Gizlilik ve Çerez Politikamızı kabul etmiş olursunuz.
Size daha iyi hizmet sunabilmek amacıyla çerezleri kullanıyoruz. Çerezler Hakkında Aydınlatma Metni için tıklayınız. www.kimlerburada.com Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, Gizlilik ve Çerez Politikamızı kabul etmiş olursunuz.
Gerekli cookie, sayfa gezinmesi ve web sitesinin güvenli alanlarına erişim gibi temel işlevleri etkinleştirerek bir web sitesi kullanıma yardımcı olur. Web sitesi bu cookie olmadan düzgün çalışamaz.
Tercih cookies, bir web sitesinin, tercih ettiğiniz diliniz veya bulunduğunuz bölgeniz gibi, web sitesinin davrandığını veya görünüşünü değiştiren bilgileri hatırlamasını sağlar.
İstatistik cookies, web sitesi sahiplerinin anonim olarak bilgi toplayıp bildirerek ziyaretçilerin web siteleriyle nasıl etkileşimde bulunduğunu anlamalarına yardımcı olabilir.
Pazarlama cookies, ziyaretçileri web sitelerinde izlemek için kullanılır. Amaç, bireysel kullanıcıya ilgi çekici ve böylece yayıncılar ve üçüncü taraf reklamverenler için daha değerli olan reklamları görüntülemektir.
Sınıflandırılmamış cookies, bireysel kurabiye sağlayıcıları ile birlikte sınıflandırma sürecinde olduğumuz cookies.
Turkish