TİM BAŞKANI GÜLLE: 212,2 MİLYAR DOLARLA YILLIK HEDEFİ DE AŞTIK
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) açıkladığı eylül ayı rakamlarına göre Türkiye, ihracatta tarihî bir eşiği daha geçti. Ekonomi ve ticaret diplomasisinin saha neferleri olan Türk ihracatçısı, eylül ayında ilk kez bir ayda 20 milyar doları aşarak tarih yazdı. Eylül ihracatı geçtiğimiz yılın aynı ayına göre, yüzde 30’luk artışla 20 milyar 783 milyon dolara ulaştı. Bu rakam aynı zamanda Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracatı oldu. Yılın ilk 9 ayında, yüzde 36’lık artışla 161 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren Türk ihracatçısı, son 12 ayda 212,2 milyar dolarlık ihracatla da 211 milyar dolarlık yıllık hedefini aştı.
Eylülde geçtiğimiz yılın aynı ayına göre; 23 sektör ihracatını artırırken 2,6 milyar dolarlık ihracatla Çelik, sektörler arasında ilk kez zirvede yer aldı. Türk bayrağını 218 ülke ve bölgede dalgalandıran ihracat ailesi, 170 ülkeye ihracatını artırma başarısı gösterdi; aralarında ABD, İspanya, Belçika, Kolombiya ve Şili’nin de bulunduğu, 27 ülkede, aylık ihracat rekoru kırdı. 66 il ihracatını yükseltirken, 16 il tarihinin en yüksek aylık ihracat rakamlarına ulaştı. Geçtiğimiz ay 1558 firma, ilk kez ihracat yaptı. 180 ülkeye toplam 6,1 milyar TL tutarında Türk Lirası ile ihracat gerçekleştirildi.
TİM Başkanı İsmail Gülle “İhracatçılarımız sayesinde, küresel krizlerde, üretimini aksatmamayı, siparişleri yetiştirmeyi başaran tek ülke olarak öne çıktık. Dünya bunun farkında. Fuarlarımızda görüyoruz ki, yabancılar sırada bekliyor. Şu an tam kapasite çalışmamız, gelen taleplere yetişemememiz daha başlangıç… Son 12 ayda 212,2 milyar dolar ihracat gerçekleştirerek yıllık ihracat hedefimiz olan 211 milyar dolara aşmayı başardık. Böylelikle Orta Vadeli Program hedefini şimdiden yakalamış olduk. Son 13 ayın 11’inde ihracat rekorları kırdık. İnşallah 2026’da, 5 sene gibi kısa bir sürede 300 milyar dolara ulaşacağız” dedi.
Türk bayrağını dünyanın dört bir yanında dalgalandırma başarısı göstererek bu yıla da rekorlarla başlayan Türk ihracatçısı, pandemi sebebiyle küresel ticarette yaşanan talep daralmasına her ay ihracat rekorlarını yeniliyor. ‘Dış Ticaret Fazlası Veren Türkiye’ hedefi için çalışmalarını tüm hızıyla sürdüren 61 İhracatçı Birliği, 27 sektör ile 100 bin ihracatçının tek çatı kuruluşu olan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un katılımıyla eylül ayına ait dış ticaret verilerini, Ankara’da düzenlediği toplantıyla açıkladı. Rekorlara doymayan ve temmuzda son 12 aylık verilere göre 200 milyar doları geçerek tarihe adını altın harflerle yazdıran Türk ihracatçısı, her ay olduğu gibi eylülde de tarihî başarıya imza attı. İhracat ailesi, eylülde ilk defa bir ayda 20 milyar dolar eşiğini geçti. Genel Ticaret Sistemi’ne (GTS) göre; eylül ayında ihracat, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 30’luk artışla, 20 milyar 783 milyon dolara ulaştı. Böylelikle tüm zamanların aylık ihracat rekoru kırıldı. Yılın ilk 9 ayında, yüzde 36’lık artışla da 161 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren Türk ihracatçısı, son 12 ayda 212,2 milyar dolarlık ihracatla da 211 milyar dolarlık yıllık hedefini aştı.
“İhracat Geliştirme Fonu, ihracatçılarımızın gücüne güç katacak”
Eylül ayı ihracat rakamlarına değinmeden önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 18 Eylül’de katıldığı TİM 28. Olağan Genel Kurulu’nda ihracat ailesine verdiği müjdeleri değerlendiren TİM Başkanı İsmail Gülle “Ardı ardına rekorlar kıran ihracatımızla beraber ihracatçılarımızdan gelen finansman ve fuar alanı taleplerini Ticaret Bakanlığımıza iletmiştik.
Bu anlamda, müjdeler arasında yer alan ‘İhracat Geliştirme Fonu’ büyük bir ivmeyle yükselen ihracatımız için oldukça önem arz ediyor. Çünkü daha çok ihracat, finansal anlamda daha fazla ihtiyaçları da beraberinde getiriyor. Sadece ihracatçılarımızın erişimine açık olarak oluşturulacak bu önemli fon, ihracatçılarımızın gücüne güç katacak. Bu önemli adım, ihracat süreçlerini kolaylaştıracak; teminat mektubunu ortadan kaldırarak maliyet avantajı ve kredi genişlemesi sağlayacak. Eximbank’ın sermayesinin ve kaynaklarının artırılacak olması ise, ihracatçımızın kredi hacmini artıracak, krediye erişimini kolaylaştıracak, ihracat desteklerini ve finansmanını ihtiyaçlara uygun bir zemine kavuşturacaktır. Bir diğer önemli müjde fuar merkezi ile ilgili. Üretimimizle, ihracatımızla, iç ve dış pazarlardaki başarılarımızla büyüyen ihracat ailesi olarak, geldiğimiz noktada mevcut fuar kapasitemizin mevcut ekonomimizi kaldırmadığı açık olduğunu görüyoruz. Son 20 yılda ekonomimizi 4 kat büyütmeyi, dış ticaret hacmimizi 5 katına çıkarmayı hep beraber başardık.
Bu dönemde, İstanbul’daki fuar alanlarının kapasitesi ise sadece yüzde 20 arttı. Büyüyen ve gelişen ihracat ailemizin kaydettiği başarıların, daha büyük bir fuar merkezi vitriniyle taçlandırılmasına yönelik atılan bu adımın çok önemli bir gelişme olduğuna inanıyoruz. Cumhurbaşkanımız, bu husustaki taleplerimizi de Genel kurulumuzda müjdeledi” dedi.
“Müjdeler, ihracatımızın önemli kilometre taşları olacak”
Asya, Avrupa ve Afrika’nın buluşma noktası olan İstanbul’u, küresel bir fuarcılık merkezine dönüştürecek projenin süratle Türkiye’ye kazandırılacağına vurgulayan Gülle “TİM olarak biz de sürece gerekli katkıyı sağlayacağız. İhracatçılarımıza modern, ferah ve geniş fuar merkezleri kazandıracağız. Bu üç önemli müjde, iİnşallah, 300 milyar dolara giden ihracat yolculuğumuzda önemli kilometre taşları olacak. Bu vesileyle, ihracatçıları yol ve kader arkadaşı olarak addeden Cumhurbaşkanımıza, bizleri her zaman destekleyen Ticaret Bakanımıza ve Hükümetimize şükranlarımızı sunuyoruz.
Eylül ayı içerisinde gerek ekonomik güven endeksi verilerinde gerekse Meclisimizin görev gücü içerisinde olduğu Küresel İnovasyon Endeksi sıralamalarında oldukça sevindirici haberler aldık. Cumhurbaşkanımız liderliğinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın destekleri ve kurumlarımızın katkılarıyla Türkiye bu yıl 10 basamak sıçrayarak tarihî zirveye çıktı. TİM olarak hazırladığımız Türkiye Yol Haritası ve Eylem Planı’nın bu başarıya sağladığı katkılardan gurur duyuyoruz. Bu yıl 41. sıraya yükseldiğimiz endekste, en büyük sıçrama kaydeden ülkeler arasında da ikinci olduk. Bu başarıyla orta-üst gelir grubunda 4. sıraya yükseldik. TİM olarak geçmişte olduğu gibi bundan sonrasında da ülkemiz endekste hak ettiği yere gelene kadar ihracatı ve ihracatımızın tüm paydaşlarını inovasyonla buluşturmaya gururla devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
İsmail Gülle, İmalat Sanayi Kapasite kullanım oranının 78,1 puanla son 39 ayın, ekonomik güven endeksinin ise 102,4 puanla son 41 ayın en yüksek seviyesine geldiğini hatırlatarak şunları söyledi: Endekslerdeki bu yükseliş; ihracatta, istihdamda ve yatırımlarda da yükselişe işaret ediyor. Üretiyoruz, ihracat yapıyoruz, istihdam sağlıyoruz, değer üzerine değer inşa ederek, bu topraklarda yeni yatırımlara zemin hazırlıyoruz.
“İnşallah 2026’da 300 milyar dolara ulaşacağız”
Pandeminin dünyada milyonlarca cana mal olmasının yanı sıra, küresel ticaretin dengelerini de alt üst ettiğinin altını çizen TİM Başkanı Gülle “İhracatçılarımız sayesinde, küresel krizlerde üretimini aksatmamayı, siparişleri yetiştirmeyi başaran tek ülke olarak öne çıktık. Dünya bunun farkında. Fuarlarımızda görüyoruz ki, yabancılar sırada bekliyor. Şu an tam kapasite çalışmamız, gelen taleplere yetişemememiz daha başlangıç. Kritik 200 milyar dolar eşiğini aştıktan sonra ihracat artışında vites yükselteceğimizi birçok mecrada, defaatle dile getirdik. İnşallah 2026’da 5 sene gibi kısa bir sürede 300 milyar dolara ulaşacağız. Bu rakamı, ekonomik verilere, dünyadaki gelişmelere dayanarak rasyonel bir zeminde ifade ediyoruz. İhracat ailesi olarak, bu badirelerin sonunda aydınlık bir geleceğe ulaşacağımızın farkındalığıyla, üretime ve ihracata ara vermeden, katma değere, markaya, teknolojiye, inovasyona odaklanarak yarınlara hazırlanıyoruz. Yarınlara dair umudumuz yüksek. Çünkü biliyoruz ki; Türkiye ihracatla yükselecek” şeklinde konuştu.
İhracatçılar ve lojistik sektörü arasında köprü görevi görecek olan Türkiye Lojistik Portalı çalışmaları ile ilgili de bilgiler veren Gülle “Türkiye İhracatçılar Meclisi olarak, ana pazarımız olan Avrupa’nın yanında, diğer pazarlarda da etkinliğimizi artırmak adına var gücümüzle çalışıyoruz. Küresel navlun fiyatları tüm ihracatçılarımızın malumu. Bizler, küresel ölçekte yaşanan lojistik sorunlarına çözüm bulmak üzere ihracatçılarımız ile lojistik sektörü arasında dijital bir köprü vazifesi görecek olan Türkiye Lojistik Portalı çalışmalarımızı tamamladık. İnşallah, 11 Ekim’de portalımızı ihracatçılarımızın kullanımına sunarak bu küresel sorunla mücadelede yeni bir dönemi başlatmış olacağız” dedi.
“Aylık 20 milyar dolar sınırını aştık”
Eylül ayı ihracatının geçtiğimiz yılın aynı ayına göre, yüzde 30’luk artışla 20 milyar 783 milyon dolar olduğuna dikkat çeken Gülle, şöyle devam etti: Bu rakamla beraber tarihimizin en yüksek aylık ihracat rakamına imza atttık; 20 milyar dolar sınırını da aşarak ihracatta yeni bir lige çıktığımızı bir kez daha tescilledik. Yılın ilk 9 ayında ihracatımız, yüzde 36 artışla 161 milyar dolar oldu. Son 12 ayda ise 212,2 milyar dolar ihracat gerçekleştirerek yıllık ihracat hedefimiz olan 211 milyar dolara aşmayı başardık.
Son 13 ayın 11’inde ihracat rekorları kırdık. Böylelikle, Orta Vadeli Program hedefini şimdiden yakalamış olduk. Eylülde, miktar bazında ihracatımız geçen yılın aynı ayına göre yüzde 23,7 artarak 17,5 milyon ton şeklinde gerçekleşti. İlk 9 ayda, yüzde 19,5 artışla 131,7 milyon ton ihracata imza attık. Bununla birlikte ihracat birim fiyatımızda da oldukça pozitif bir ivme görmekteyiz. Birim ihracat değerimiz Ocak-Eylül döneminde yüzde 14 artışla 1,22 dolara yükseldi.
Çelik sektörü 2,6 milyar dolarla zirvede
Bu ay, birim ihracat değerini en çok artıran sektörlerimiz, yüzde 102 artışla Gemi ve Yat, yüzde 71 artışla Çelik ve yüzde 27 artışla Kimyevi Maddeler oldu. Katma değerli ve markalı ihracatımız arttıkça, ürünlerimizin değeri daha da katlanacak. Tam 23 sektörümüz ihracatını artırdı. Ayrıca Çelik, Hazırgiyim, Tekstil, Makine, Hububat, Mobilya, Madencilik ve Meyve-Sebze Mamulleri sektörlerimizin dahil olduğu toplam 8 sektörümüz tarihlerinin en yüksek aylık ihracat rakamına erişti. Bu ay 2,6 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren Çelik sektörümüz ilk sırada yer alırken, 2,5 milyar dolara yaklaşan Otomotiv sektörümüz ikinci, ve 2,3 milyar dolara ulaşan Kimyevi Maddeler sektörümüz üçüncü oldu. Çelik sektörümüz, geçtiğimiz yılın eylül ayına göre ihracatını 1,5 milyar dolar artırarak tarihinde ilk kez zirvede yer aldı. Diğer dikkat çekici artışlar ise, geçtiğimiz yıla göre ihracatını 677 milyon dolar artıran Kimyevi Maddeler, 401 milyon dolar artıran Demir ve Demirdışı Metaller ile 257 milyon dolar artıran Tekstil sektörlerimizde yaşandı.
170 ülkeye ihracat arttı
Türk bayrağını 218 ülke ve bölgede dalgalandırdık. 170 ülkeye ihracatımızı artırdık. Aralarında ABD, İspanya, Belçika, Kolombiya ve Şili’nin de bulunduğu 27 ülkede, aylık ihracat rekoru kırdık. Bu ay ihracatçılarımızın en çok ihracat gerçekleştirdiği ilk 3 ülke; 1,7 milyar dolarla Almanya (%12 artış), 1,4 milyar dolarla ABD ve (%48 artış), 1,3 milyar dolarla Birleşik Krallık oldu. (%11 artış)… İhracatımızı tutar bazında en çok artırdığımız ülkeler; 450 milyon dolarlık artışla ABD, 278 milyon dolarlık artışla Belçika ve 257 milyon dolarlık artışla İspanya oldu. Ülke gruplarına göre ihracata baktığımızda, en büyük pazarımız olan Avrupa Birliği’ne (AB-27) ihracatımızın yüzde 26 artışla, 8,5 milyar dolarlık bir hacme ulaşarak yüzde 41 pay aldığını görüyoruz. AB haricindeki diğer Avrupa ülkelerini de topladığımızda, Avrupa kıtasının eylül ayı ihracatımızdaki payı yüzde 55 oldu.
Bu ay diğer ülke gruplarında, Yakın ve Orta Doğu ülkelerine 3,4 milyar dolar (%21 artış), Afrika kıtasının tamamına 1,9 milyar dolar (%42 artış), Kuzey Amerika ülkelerine 1,6 milyar dolar (%55 artış) ve Uzak Doğu’ya 1,5 milyar dolar (%24 artış) ihracat gerçekleştirdik.
66 il ihracatını artırdı, 16 ildan aylık en yüksek ihracat
Eylülde 66 ilimiz ihracatını artırdı. 16 ilimiz; İstanbul, Kocaeli, Gaziantep, Hatay, Kayseri, Adana, Samsun, Kahramanmaraş, Tekirdağ, Eskişehir, Zonguldak, Karabük, Balıkesir, Uşak, Aksaray ve Edirne tarihlerinin en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdi. Bu başarılı performans için tüm illerimizi tebrik ediyorum. Bu ay en çok ihracat gerçekleştiren ilk 3 ilimiz sırasıyla; 8,5 milyar dolarla İstanbul (%34 artış), 1,7 milyar dolarla Kocaeli (%38 artış) ve 1,3 milyar dolarla Bursa (%1 artış) oldu. İlk 3 ilimiz dışında en dikkat çekici artışlara imza atan illerimiz, ihracatını 343 milyon dolar artıran Hatay (%212 artış) ve 239 milyon dolar artıran İzmir (%28 artış) oldu.
1558 firma ‘ihracata merhaba’ dedi
İhracata duyulan yoğun ilgi, eylül ayında ihracatçı firma sayımıza da yansıdı. Tam 1.558 firmamız bu ay ilk kez ihracat yaparak ihracat ailemize katıldı. Yeni firmalarımız, eylül ayında 83,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Yılbaşından bu yana ihracat yapan firma sayısı 13 bin 600’ü ilk defa olmak üzere toplam 84 bin oldu. Eylül ayında Euro/dolar paritesinde yaşanan düşüşün ihracata etkisi negatif yönlü 55 milyon dolar oldu. Ancak yılın geneline bakıldığında, pozitif yönlü 3,9 milyarlık dolarlık bir etki olduğunu görüyoruz.
180 ülkeye TL ile ihracat
Türk lirası ile açılan beyannamelere göre, 180 ülkeye toplam 6,1 milyar TL tutarında Türk Lirası ile ihracat gerçekleştirildi. TL ile ihracat eylül ayında yüzde 24 arttı. 7 bin 521 firma ihracat işlemlerinde Türk Lirası’nı tercih etti. TİM, ikili ticarette yerli para birimlerinin kullanılmasını desteklemeye devam edecek.
Ankara’da Marriott Oteldeki Resepsiyona Türkiye’yi temsilen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet ŞİMŞEK katıldı.
Birleşik Arap Emirlikleri Ankara Büyükelçisi Ekselansları Saeed Thani Hareb Al Dhaheri ev sahipliğinde Ankara’da düzenlenen resepsiyonda Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa Milletvekili Mustafa Varank, Ankara’da Büyükelçilikleri bulunan ülkelerin Büyükelçileri, Askeri Ataşeleri, Elçilik görevlileri ve seçkin bir davetli topluluğu da hazır bulundu.
Birleşik Arap Emirlikleri’nin “52’inci BİRLİK GÜNÜ” yıl dönümü Resepsiyonu, iki ülkenin milli marşlarının seslendirilmesi ile başladı.
Resepsiyonda, ilk konuşmacı olarak kürsüye Birleşik Arap Emirlikleri Büyükelçisi Ekselansları Saeed Thani Hareb Al DHAHERI geldi.
Birleşik Arap Emirlikleri Büyükelçisi Ekselansları Saeed Thani Hareb Al DHAHERI konuşmasında, Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri ilişkilerine yönelik, “Birleşik Arap Emirlikleri, dünyamızın karşı karşıya olduğu riskleri kontrol altına almak amacıyla dünya liderlerini ve uzmanlarını bir araya getirecek olan COP 28’inci oturumuna ev sahipliği yapmakta. Bu küresel konferans aracılığıyla Bİrleşik Arap Emşrlikleri, anlaşmaları somut gerçekliğe ve başarılara dönüştürerek sadece taahhütler değil, bu küresel etkinliğin sonucunun uygulanabilir mekanizmalar olmasına odaklanarak sürdürülebilir kalkınma hedeflerini hızlandırmaya ve enerji alanındaki dönüşümlerin kapsamını genişletmeye öncelik vermekte. Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye aralarındaki toplam petrol dışı ticaret, 2021’e göre yüzde 40 artışla 2022’de yaklaşık 19 milyar dolara ulaşmış ve Türkiye Cumhuriyeti, Birleşik Arap Emirlikleri’nin en büyük 10 ticaret ortağı arasında en hızlı büyüyen partneri haline gelmiştir. Türkiye Cumhurbaşkanı’nın Birleşik Arap Emirlikleri’ne gerçekleştirdiği son ziyarette, “Birleşik Arap Emirlikleti ile dost Türkiye arasında Yüksek Stratejik Komite’nin kurulmasının yanı sıra, 50 virgül 7 milyar dolar değerinde bir dizi mutabakat zaptı ve anlaşma da imzalanmıştır. Birleşik Arap Emirlikleri olarak biz, iki ülkenin liderliğinin istekleri doğrultusunda ikili ilişkileri geliştirmek ve iki dost halkın çıkarlarına hizmet etmek için çalışan tüm sektörlerde Türkiye Cumhuriyeti ile işbirliğini geliştirmeyi ve deneyim alışverişinde bulunmayı dört gözle bekliyoruz.”şeklinde konuştu.
Birleşik Arap Emirlikleri Ankara Büyükelçisi Saeed Thani Hareb Al DHAHERI’nin konuşmasından sonra kürsüye Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet ŞİMŞEK geldi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye-Birleşik Arap Emirlikleri arasındaki ilişkilerle ilgili şunları söyledi; “Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde temmuzdaki ziyaretimizde Yüksek Düzeyli Stratejik Konseyi oluşturuldu. Çeşitli sektörlerde imzaladığımız 13 anlaşma ile yaklaşık 51 milyar dolarlık etkileyici bir işbirliği vizyonunu hayata geçirdik. Önümüzdeki dönemde enerji, savunma, yeşil ve dijital dönüşüm projeleri ile birlikte ortak geleceğimizi güçlü bir şekilde inşa edeceğimiz Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması ile de ticaret hacmimizi 5 yılda 25 milyar doların üzerine çıkartmayı hedefliyoruz. Birleşik Arap Emirlikleri’nin “2050 NET SIFIR EMİSYON GİRİŞİMİNİ” ve Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Konferansı’nın (COP) 28’incisine ev sahipliği yapma kararını geleceğe yönelik vizyoner adımlar olarak takdirle karşılıyoruz. Yenilenebilir enerjiye geçiş, karbon emisyonunun azaltımı, enerji kaynaklarını arttırma hedeflerimize ulaşmak için kararlılık göstermeliyiz. Bu bağlamda müteahhitlerimizin yenilenebilir enerji projelerinde iş birliği isteğini ortak hedeflerimizi desteklemede kritik bir adım olarak görüyoruz.”
Bakan Şimşek konuşmasında, İsrail ile Hamas arasındaki çatışmalara 4 günlük insani ara verilme kararına da değinerek “Bu insani aranın çatışmaların sona ermesi, adil kalıcı bir barış için, iki devletli çözüm sürecinin başlamasına katkıda bulunmasını umuyoruz” şeklinde konuştu.
Ekselansları Saeed Thani Hareb Al DHAHERI ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet ŞİMŞEK’in konuşmalarının hemen akabinde, Birleşik Arap Emirlikleri Folklor ekibi bir gösteri sundu.
Folklor ekibinin gösterisini takiben resepsiyonda KUM SANATI gösterisi vardı.
Folklor ekibi ve KUM SANATI gösterisinin akabinde Birleşik Arap Emirlikleri resepsiyonu için hazırlanmış pastanın kesimi yapıldı.
Resepsiyonda BİRLİK GÜNÜ pastasını Ekselansları Saeed Thani Hateb Al DHAHERI İle Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet ŞİMŞEK birlikte kesti.
Pasta kesiminden sonra davetlilere, Birleşik Arap Emirlikleri ve Türk mutfağından yemeklerin ikramı yapıldı.
Birleşik Arab Emirlikleri Abu Dabi, Dubai, Sharjah, Fujairah, Umm Al Quwain ve Ajman Emirliklerinden oluşan 6 Emirliğin bir araya gelmesiyle 1971 yılında kurulmuştur.
TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, “Bugün olduğu gibi gelecekte de gerek Türkiye ve Kazakistan arasındaki ikili ilişkilerde gerekse bağımsız Türk devletleri arasındaki çok taraflı ilişkilerde kardeşlik, işbirliği ve dayanışma irademizi her zeminde ortaya koymaya devam edeceğiz.” dedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, “Bugün olduğu gibi gelecekte de gerek Türkiye ve Kazakistan arasındaki ikili ilişkilerde gerekse bağımsız Türk devletleri arasındaki çok taraflı ilişkilerde kardeşlik, işbirliği ve dayanışma irademizi her zeminde ortaya koymaya devam edeceğiz.” dedi.
Mamak Belediyesince yaptırılan Türkiye-Kazakistan Dostluk Parkı’nın açılışında konuşan Şentop, Türkiye ve Kazakistan arasında dostluğun pekiştirilmesi için atılan her adımın mutluluk verdiğini söyledi.
Kazakistan’ın bağımsızlığından beri ilerleyen ilişkilere kardeşlik bilinci ve duygusunun yol gösterdiğini belirten Şentop, “Soydaş ve kardeş bir devlet olarak Kazakistan’ın sevincini kendi sevincimiz bildik, Kazakistan’ın kederini kendi kederimiz gibi gördük ve hissettik. Dostluk ve kardeşlik ilişkilerimiz, gerçek bir bağ olduğunu kara günlerde de ispatlamıştır. Türkiye olarak yaşadığımız deprem felaketinde bize yürekten gelen, dost elini uzatan Kazakistan’ın gösterdiği dayanışma ve destek bizim için çok kıymetlidir.” diye konuştu.
Türk Devletleri Teşkilatında (TDT) somutlaştığı gibi hükümetler arasındaki ilişkilerin çok derin ve boyutlu olduğunu dile getiren Şentop, iki ülke arasında 10 yılı aşkın süredir yüksek düzeyli, stratejik işbirliği olduğu vurguladı.
İki ülke cumhurbaşkanının, devletleri ortak amaç ve istikamette beraberce ilerletmek için iradelerini her zaman açıkça ifade ettiğini anlatan Şentop, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Enerji ve savunma gibi alanlarda yaptığımız işbirliği, ülkelerimizin tam bağımsız duruşuna güç katmaktadır. Bu güzel parkı ziyaret eden insanlar, halkımız, Kazakistan’a ve Kazakistan halkına duyduğu kardeşlik hislerini yakından tekrar yaşayacaktır. Ankara’nın kalbinde Kazakistan’a adanmış diğer abidelerde olduğu gibi bu parkta Kazakistan’ın yüreğimiz de tuttuğu yerin nişanesi olacak, dostluğumuzu somut olarak sergileyecektir. Bugün olduğu gibi gelecekte de gerek Türkiye ve Kazakistan arasındaki ikili ilişkilerde gerekse bağımsız Türk devletleri arasındaki çok taraflı ilişkilerde kardeşlik, işbirliği ve dayanışma irademizi her zeminde ortaya koymaya devam edeceğiz.”
Programa, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Jülide Sarıeroğlu, AK Parti Ankara Milletvekili Yıldırım Tuğrul Türkeş, Mamak Belediye Başkanı Murat Köse, iki ülkenin diplomatik temsilcileri ve çok sayıda davetli katıldı.
сәуірде Анкарадағы Мамак муниципалитетінде Қазақстан-Түркия достық паркінің салтанатты ашылуы өтті. Аталған іс-шараға Түркі мемлекеттері Парламенттік Ассамблеясының ХІІ пленарлық отырысына қатысу үшін Түркияға жұмыс сапарымен келген Қазақстан Республикасының Парламент Мәжілісінің төрағасы Ерлан Қошанов пен Түркия Республикасы Ұлы Ұлттық Мәжілісінің төрағасы Мұстафа Шентоп, Мамақ муниципалитетінің төрағасы Мурат Көсе, Қазақстан Республикасының Түркиядағы Елшісі Еркебұлан Сәпиев, Түркия Республикасы Сыртқы істер министрінің орынбасары Мехмет Кемал Бозай, зиялы қауым және диаспора өкілдері, қала тұрғындары және бұқаралық ақпарат құралдары қатысты. Мәжіліс спикерлері парктің ашылу салтанатында сөйлеген сөздерінде осындай игі істер – түбі бір, мәдениеті мен тарихы ортақ тамырлас екі елдің достығы мен ынтымағын одан әрі нығайта түсетінін атап өтті. Саябақ Анкараның көне тарихи орталығы – Мамак ауданында орналасқан. Ауданы 14 мың шаршы метр. Онда отбасылық демалыс, жүгіру және дене шынықтырумен айналысу үшін барлық жағдай жасалған. Саябақта Күлтегін, Білге Қаған, Тоныкөк жазба ескерткіштері орнатылған. Сондай-ақ қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбайұлы мен дана философ Әл-Фарабидің мүсіндері бар.
Kazakistan’da 19 Mart’ta gerçekleştirilen parlamento seçimlerinden dolayı tebriklerini ileten Meclis Başkanı Şentop, “Yeni Meclisin, kardeş Kazak halkının esenliği ve refahı için faydalı çalışmalar yapacağından eminim. Yeni dönemin hayırlı olmasını diliyorum” dedi.
Meclis Başkanı Şentop, 6 Şubat depremlerinden dolayı Kazakistan’ın desteği için de teşekkür ettiği konuşmasında, “Böylesi acıların yaşandığı bir dönemde kardeşlerimizin yanımızda olduğunu bilmek bizler için en büyük teselli kaynağı oldu” diye konuştu.
İkili ilişkiler ve bölgesel sorunların da ele alındığı görüşmede Şentop, Kazakistan’ın istikrarının hem bölgesi hem bütün Türk dünyası için büyük önem taşıdığını vurguladı. Kazakistan’ın, Türk Devletleri Teşkilatı’nın (TDT) kurumsallaşmasında öncü rolü olduğunu belirten Şentop, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin gözlemci üyelik statüsü almasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Şentop, “Bu kararın ardından, KKTC’nin TÜRKPA’da bulunmaması büyük bir eksiklik olurdu. Bu toplantı vesileyle, KKTC Cumhuriyet Meclisinin TÜRKPA’ya gözlemci üyeliği de inşallah tamamlanmış olur ve liderlerimizin Türk dünyası için attığı güçlü adımlara biz de ayak uydurmuş oluruz. Kuzey Kıbrıslı Türk kardeşlerimizin on yıllardır uğradığı insanlık dışı ambargo ve izolasyona Türk dünyasının razı olmadığını bundan böyle somut eylemlerimizle de göstermemiz gerektiği kanaatindeyim” dedi.
Meclis Başkanı Şentop ayrıca, parlamentolar arasında imzalanan “İşbirliği Protokolü”nün de iki ülke arasındaki temasları daha da artıracağına olan inancını dile getirdi. “Bu Protokol, iki Parlamento arasındaki dostluk ve kardeşliği güçlendirme konusunda duyduğumuz arzunun ve ortak iradenin bir göstergesidir” değerlendirmesinde bulundu.
Kazakistan Meclis Başkanı Yerlan Koşanov da konuşmasında, Türkiye’de meydana gelen deprem felaketinden dolayı üzüntülerini dile getirdi. Koşanov, ilk yurtdışı ziyaretini Türkiye’ye yaptığını vurgulayarak, bunun sembolik olarak önemine işaret etti. Kazakistan Meclis Başkanı Koşanov, Türkiye’nin izlediği dış politikayı yakından takip ettiklerini ifade eden Koşanov, özellikle Ukrayna Rusya savaşı konusunda arabulucu rolüne dikkat çekti. Koşanov, parlamentolar arasında imzalanan protokolün de iki ülke ilişkilerinin temposunu daha da yükselteceğine olan inancını dile getirerek, “Protokol, parlamentolarımız arası ilişkilere ivme kazandıracaktır” dedi.
Görüşme sonrasında iki Meclis Başkanı, Kazakistan Parlamentosu ve TBMM arasında İş Birliği Protokolü’nü imzaladı.
Meclis Başkanı Şentop, Kazakistan Meclis Başkanı Koşanov ile birlikte Mamak’ta açılışı gerçekleştirilecek olan Türkiye-Kazakistan Dostluk Parkı’na kendi kullandığı TOGG araç ile geçti.
Кеше Мәжіліс төрағасы Ерлан Қошанов бастаған депутаттар тобы Анкараға, Түркі мемлекеттері Парламенттік Ассамблеясының ХІІ пленарлық отырысына қатысу үшін арнайы келді. Ұшақтан түсе сала ресми шаралар басталып кетті. Түркия Республикасы Ұлы Ұлттық Жиналысының ғимаратында екі елдің заң шығарушы органдарының басшылары – Ерлан Қошанов және Мұстафа Шентоп бастаған делегация түбір халықтардың өзара достық, экономикалық және стратегиялық байланыстарды тереңдету жайын сөз етті. Жиын соңында екіжақты ынтымақтастық туралы хаттамаға қол қойды. Кеше Анкараның тарихы терең аудандарының бірі – Мамак муниципалитетінде Қазақстан-Түркия достық саябағы ашылды. Шараның ресми ашылуында Мәжіліс төрағасы бауырлас екі тамыры терең тарихына, дипломатиялық байланысына, екі ел басшыларының берік ұстанымдарына ерекше тоқталды. Биыл Түркия Республикасының құрылғанына – 100 жыл! Осы ғасырлық саяси жеңіс қарсаңында ашылған саябақтан түбі бір бабаларымыз Күлтегін, Білге Қаған, Тоныкөктің тасқа жазып, тарихқа қаттаған рухты сөздері орын алыпты. Сонымен бірге, ұлы данышпан Әбу Насыр әл-Фараби мен һакім Абайға саябақ аумағында арнайы бюст орнатылған. 700 мың халқы бар Мамак ауданы тұрғындарының серуеніне арналған ғажайып саябақта сейілдеген жандар Қазақ-Түрік бауырластығын ешқашан ұмытпайтыны даусыз. Бүгін Ұлы Ұлттық Жиналысы ғимаратында Түркі мемлекеттері Парламенттік Ассамблеясының Кеңесі отырысы мен Түркі мемлекеттері Парламенттік Ассамблеясының ХІІ пленарлық жиына өтеді. Сол отырысқа қатысатын боламыз.
Size daha iyi hizmet sunabilmek amacıyla çerezleri kullanıyoruz. Çerezler Hakkında Aydınlatma Metni için tıklayınız. www.kimlerburada.com Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, Gizlilik ve Çerez Politikamızı kabul etmiş olursunuz.
Size daha iyi hizmet sunabilmek amacıyla çerezleri kullanıyoruz. Çerezler Hakkında Aydınlatma Metni için tıklayınız. www.kimlerburada.com Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, Gizlilik ve Çerez Politikamızı kabul etmiş olursunuz.
Gerekli cookie, sayfa gezinmesi ve web sitesinin güvenli alanlarına erişim gibi temel işlevleri etkinleştirerek bir web sitesi kullanıma yardımcı olur. Web sitesi bu cookie olmadan düzgün çalışamaz.
Tercih cookies, bir web sitesinin, tercih ettiğiniz diliniz veya bulunduğunuz bölgeniz gibi, web sitesinin davrandığını veya görünüşünü değiştiren bilgileri hatırlamasını sağlar.
İstatistik cookies, web sitesi sahiplerinin anonim olarak bilgi toplayıp bildirerek ziyaretçilerin web siteleriyle nasıl etkileşimde bulunduğunu anlamalarına yardımcı olabilir.
Pazarlama cookies, ziyaretçileri web sitelerinde izlemek için kullanılır. Amaç, bireysel kullanıcıya ilgi çekici ve böylece yayıncılar ve üçüncü taraf reklamverenler için daha değerli olan reklamları görüntülemektir.
Sınıflandırılmamış cookies, bireysel kurabiye sağlayıcıları ile birlikte sınıflandırma sürecinde olduğumuz cookies.
Turkish